بخش بندی صنعت ورزش ایران

بخش‌بندی صنعت ورزش بر مبنای ماهیت

در راستای بخش بندی ورزش در ابعاد متفاوت آکادمی صنعت ورزش ایران با تکیه‌بر پژوهش‌ها و مطالعات گوناگون انجام‌گرفته در کمیته تحقیقات،
برای بخش‌بندی صنعت ورزش ایران سه مدل فرضی را معرفی می‌نماید.

مدل اول (بخش بندی صنعت ورزش)

بخش‌بندی صنعت ورزش به سه حوزه عملکردی، تولید و توزیع که در ادامه به هر یک از این حوزه‌ها خواهیم پرداخت

عملکردی: این بخش را می‌توان در دو بخش مشارکت در ورزش و محصولی برای تماشاچیان تعریف کرد که شامل مؤلفه‌های زیر می‌باشد.

• ورزشکاران
• ورزش دانشگاهی
• ورزش اوقات فراغت
• ورزش تفریحی
• ورزش فضای باز
• تربیت‌بدنی و ورزش مدارس
• ورزش‌های نظامی
• طب ورزشی
• مدیریت‌های ورزشی
• تجارت خصوصی در ورزش
• محیط‌های تجاری خصوصی
• تجارت الکترونیک در ورزش
• حمایت مالی (پشتیبانی،  مالیاتی)
• گردشگری ورزشی و سفرهای ورزشی (تماشاچی، شرکت‌کننده)
• شرکت‌های حقوقی در ورزش
• ساخت سازهای ورزشی
• انجمن‌های علمی
• سازمان‌های حامی اعضای ورزشی
• طراحان اماکن، زیرساخت‌ها و…
• سازمان‌های غیرانتفاعی ورزشی
• سازمان‌های دولتی و اجتماعی متولی ورزش
• آموزش ورزش
• باشگاه‌های ورزشی خصوصی
• مدیریت مایید
• مراکز تناسب‌اندام و شرکت‌های ورزشی
• بازاریابی ورزشی و مشاوره
• مدیریت رویداد
• مدیریت تسهیلات ورزشی

تولید:  شامل محصولات موردنیاز بخش عملکردی است
محصولات تجهیزی:

• تجهیزات ورزشی
• پوشاک
• کالاهای ورزشی
• کالاهای غیرورزشی مرتبط
• تغذیه و دارو
• ورزش‌های مجازی و نرم‌افزارها
• بازی‌ها و اسباب‌بازی‌های ورزشی

محصولات تولید عملکرد:

• مربیان ورزشی و تناسب‌اندام
• مراقبت‌های پزشکی
• افراد و مقامات دولتی
• امکانات ورزشی
• مشاوران
• خدمات ورزشی

برنامه‌ها:

• برنامه‌های تفریحی‌ورزشی
• برنامه‌های توسعه‌ای
• برنامه‌های  صنعتی ورزشی

تحقیقات و پژوهش‌های حوزه‌های ورزش

توزیع یا ترویج: ابزاری است برای توسعه و ترویج محصولات ورزشی و همچنین کانال‌ها و میدان‌ها عرضه‌ی محصولات و خدمات.

• محصولات بازرگانی حرفه‌ای
• برگزاری رویدادها
• تبلیغات در صنعت ورزش
• رسانه: رسانه‌های چاپی؛ پخش و نشر مانند رادیو و تلویزیون؛ رسانه‌های الکترونیک
• عرصه‌ها و میدان‌ها ورزشی
• خرده‌فروشان
• حامیان مالی:
• حامیان مالی تیم ‌های ورزشی
• رویدادهای تک‌رشته‌ای مانند جام جهانی
• رویدادهای چندوجهی مانند المپیک
• حامیان مالی شخصی
• حامیان مالی جریان‌ها و یا لیگ‌های ورزشی
• تکنولوژی‌های جدید و تجزیه‌وتحلیل‌های ورزشی
• زیرساخت‌ها: امکانات و تجهیزات؛ مجوزها؛ اسناد بالادستی (مقررات)
• تأییدیه، مجوز، صحه‌گذاری:  تاییدیه های شخصی؛  تاییدیه های تیمی؛ تاییدیه های سازمانهای کامل و مستقل؛ استفاده غیر اختصاصی از ورزش
• فروش بلیت
• ترانسفر بازیکنان و مربیان ورزشی
• گردشگری ورزشی
• استارت آپ های ورزشی

مدل دوم (بخش بندی صنعت ورزش)

در این بخش‌بندی صنعت ورزش ایران به چهار بخش اصلی تولید، خدمات، فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات، بازرگانی تقسیم شد.

تولید:

1. لوازم و تجهیزات ورزشی
2. دستگاه‌های ویژه رشته‌های ورزشی
3. دستگاه‌های آزمایشگاهی و تمرینی
4. ساخت کارخانه‌ها، ورزشگاه‌ها، دهکده‌های ورزشی و…
5. معماری و مهندسی در ورزش
6. داروها مکمل‌ها
7. پوشاک ورزشی
8. مسابقات ورزشی

خدمات:

• آموزش
• ارائه برنامه‌های تمرینی متنوع (حرفه ای؛ آماتور)
• باشگاه‌های ورزشی حرفه‌ای
• آکادمی‌های ورزشی
• شرکت یا فعالیت در ورزش (مربی، فراگیر)
• تیم های ورزشی آماتوری
• میزبانی و اعزام مسابقات درون‌مرزی و برون مرزی
• ارائه انواع خدمات ورزشی ومشاوره
• ارائه خدمات پیشگیری ومراقبتی (تغذیه، حرکات اصلاحی، روانشناسی …)
• استعدادیابی
• تبلیغات ورزشی
• توریسم ورزشی
• کار و کسب‌های ورزشی (اشتغال)

فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT):

• اینترنت و شبکه‌های اجتماعی
• سامانه‌های خدماتی و اطلاع‌رسانی، تبلیغاتی
• سامانه‌های آموزشی پژوهشی آنلاین
• نرم‌افزارها و اپلیکیشن های تخصصی
• کار و کسب‌های تحت وب
• تجارت الکترونیک و تعاملات مالی و اقتصادی در صنعت ورزش

بازرگانی:

• صادرات محصولات و تولیدات ورزشی
• واردات کالاها و تجهیزات ورزشی
• ارائه خدمات بازرگانی و گمرک به تولیدکنندگان و فعالین اقتصادی ورزش
• آژانس‌های مجاز به (ترنسفر بازیکنان و مربیان)
• فروشگاه‌های ورزشی
• بازاریابی و فروش تولید و خدمات ورزشی
• واحدهای تحقیق و پژوهش در حوزه تجارت و اقتصاد ورزش

مدل سوم (بخش بندی صنعت ورزش)

این بخش‌بندی بر اساس حوزه های کاری و اقتصادی صنعت ورزش صورت گرفته است. در این مدل صنعت ورزش در ۸ بخش به شرح؛ تولید وتوزیع؛ رسانه و ارتباطات؛ بخش خصوصی؛ آموزش و پژوهش؛ بخش تجارت؛ بخش رویدادها و رقابت های ورزشی؛ بخش فناوری؛ بخش خدمات تفکیک و مورد بررسی قرار گرفت.

تولید وتوزیع:

• تولید کنندگان پوشاک ورزشی
• تولید کنندگان تجهیزات ورزشی
• تولید زیرساختها و امکانات
• عاملین فروش

رسانه و ارتباطات:

• تبلیغات
• گزارش دهی و اطلاع رسانی
• معرفی و اشاعه فرهنگ
• ایجاد ارتباط منطقی بین هواداران، رسانه، باشگاه ها
• روابط عمومی و ارتباطات بین‌الملل
• شبکه های مجازی اجتماعی
• تولید محتوای رسانه ای صوتی تصویری

بخش خصوصی:

• باشگاهها و بنگاه های ورزشی
• حامیان مالی خصوصی
• سرمایه گذاران و سهامداران
• استادیوم ها و اماکن ورزشی

آموزش و پژوهش:

• آموزش حرفه ای و شغلی
• ورزش دانشگاهی
• ورزش مدارس و هنرستان های ورزش
• همایش ها و سمینارها
• طرح ها و پروژه های تحقیقاتی و توسعه ای
• استعدادیابی
• آموزش و پرورش و مربیان و داوران ورزشی
• آموزش ورزش قهرمانی

بخش تجارت:

• صادرات محصولات ورزشی
• واردات محصولات ورزشی
• مشارکت در بازار بورس
• بازاریابی
• بازرگانی محصولات ورزشی در داخل کشور

بخش رویدادها و رقابت های ورزشی:

• برگزاری رویدادهای داخلی
• میزبانی مسابقات بین الملی
• برگزاری رویداد های دوستانه درون مرزی و برون‌مرزی
• برگزاری رویدادهای علمی ورزشی

بخش فناوری:

• سامانه های هوشمند در صنعت ورزش
• نرم‌افزار های ورزشی
• هوش مصنوعی در ورزش
• فناوری اطلاعات در ورزش
• ورزش های رباتیک

بخش خدمات:

• مراکز سلامتی و تندرستی و تناسب اندام
• ورزشهای تفریحی و همگانی
• انواع خدمات ویژه به ورزشکاران و هواداران
• گردشگری و توریسم ورزشی
• خدمات مشاوره ای علمی و تخصصی
• انواع خدمات ویژه به افراد خاص (معلولین، بیماران خاص، سالمندان و…)

نویسنده این مقاله دکتر مسعود نجفی : راهبر ارشد بازاریابی و برند سازی در صنعت ورزش هستند.